มีตุ่มนูนแดงบนหน้า อย่าชะล่าใจ ! รีบรู้ทันสาเหตุและวิธีรักษา

ปัญหาตุ่มนูนแดงที่ปรากฏบนผิวหนัง โดยเฉพาะบริเวณใบหน้า มักสร้างความกังวลใจให้แก่หลายคน เพราะนอกจากจะส่งผลต่อสุขภาพผิวแล้ว ยังส่งผลต่อบุคลิกภาพและความมั่นใจในชีวิตประจำวันอีกด้วย โดยเฉพาะในกลุ่มวัยทำงานที่ต้องอาศัยภาพลักษณ์ในการพบปะผู้คนอยู่เสมอ โดยอาการเหล่านี้อาจเกิดขึ้นร่วมกับอาการคัน เจ็บ หรือระคายเคืองผิวได้ การทำความเข้าใจสาเหตุและวิธีดูแลรักษาอย่างถูกต้องจึงเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อป้องกันไม่ให้ปัญหาลุกลามหรือทิ้งร่องรอยให้กังวลใจในระยะยาว

อาการและลักษณะของตุ่มนูนแดงบนใบหน้า

ตุ่มนูนแดง คือ ลักษณะของผื่นหรือปื้นที่นูนขึ้นจากผิวหนัง มักมีขนาดตั้งแต่เล็กจนถึงปานกลาง ปรากฏเป็นจุดแดงบนหน้า โดยเฉพาะบริเวณที่มีต่อมไขมันมาก เช่น แก้ม หน้าผาก คาง หรือบริเวณจมูก

อาการร่วมที่พบได้บ่อย ได้แก่

• ตุ่มนูนแดง คัน เจ็บ หรือมีอาการแสบร้อน
• ผิวบริเวณรอบตุ่มอาจแดงหรือระคายเคือง โดยเฉพาะในผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย
• บางรายอาจพบตุ่มกระจายไปที่ลำตัว แขน หรือหลัง

หากอาการเหล่านี้ไม่หายไปภายในระยะเวลาสั้น ๆ หรือมีอาการรุนแรงขึ้น ควรพบแพทย์เพื่อประเมินและวางแผนการดูแลอย่างเหมาะสม เพื่อป้องกันการลุกลามหรือการทิ้งรอยไว้บนผิวในระยะยาว

สาเหตุของการเกิดสิวและตุ่มนูนแดงบนใบหน้า

ตุ่มนูนแดงบนใบหน้าอาจดูคล้ายกัน แต่สาเหตุเบื้องหลังแตกต่างกันไป ซึ่งแต่ละชนิดต้องการแนวทางการดูแลที่ต่างกัน ดังนี้

สิวอักเสบ (Inflammatory Acne)

เกิดจากการอุดตันของรูขุมขนร่วมกับแบคทีเรีย Cutibacterium acnes (C.acnes) ทำให้เกิดการอักเสบ ส่งผลให้เกิดตุ่มนูนแดง คัน เจ็บ และบางครั้งอาจมีหนองร่วมด้วย มักพบบริเวณที่มีต่อมไขมันมาก เช่น หน้าผาก แก้ม และคาง

ผิวแพ้ง่าย (Sensitive Skin)

ผู้ที่มีผิวแพ้ง่ายมักเกิดการระคายเคืองได้ง่ายเมื่อสัมผัสกับสิ่งแวดล้อมหรือผลิตภัณฑ์ที่ไม่เหมาะกับสภาพผิว เช่น ครีมที่มีส่วนผสมของสารกันเสีย น้ำหอม แอลกอฮอล์ หรือกรดบางชนิด ทำให้เกิดตุ่มนูนแดง คันทั่วใบหน้าแม้เพียงสัมผัสเบา ๆ

ผื่นลมพิษ (Urticaria)

มีลักษณะเป็นผื่นแดงเป็นปื้น ๆ คันมาก มักเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและสามารถหายได้เองภายในไม่กี่ชั่วโมง หรือ 1-2 วัน โดยสาเหตุอาจมาจากอาหาร ยา ความเครียด หรืออุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลง

การติดเชื้อแบคทีเรียหรือไวรัส (Bacterial or Viral Infection)

เช่น การติดเชื้อจากแผลสิว หรือการเกิดเริมที่ทำให้เกิดจุดแดงบนหน้าเรียงตัวกันเป็นกลุ่ม ซึ่งอาจมีอาการปวดแสบปวดร้อนร่วมด้วย

การอักเสบจากแมลงกัดต่อย (Inflammation from Insect Bites or Stings)

มักเกิดเป็นตุ่มนูนแดง คัน และเจ็บ ควรหลีกเลี่ยงการเกาบ่อย ๆ เพราะอาจทำให้ผิวหนังถลอก เกิดแผลเปิด และเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อแบคทีเรียแทรกซ้อน ส่งผลให้ตุ่มกลายเป็นหนองหรือกลายเป็นแผลเรื้อรังได้ในระยะยาว

วิธีรักษาตุ่มนูนแดง คัน อย่างเหมาะสม คืนใบหน้าเนียนใสให้กลับมามั่นใจ

วิธีรักษาสิวอักเสบ

สิวอักเสบเป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของตุ่มนูนแดงบนใบหน้า โดยเฉพาะในผู้ที่มีผิวมันหรือมีการอุดตันของรูขุมขนบ่อยครั้ง การรักษาควรทำอย่างตรงจุดและไม่ควรปล่อยไว้จนลุกลาม เนื่องจากอาจทิ้งรอยดำ รอยแดง หรือแผลเป็นถาวรไว้ได้ แนวทางการรักษา ได้แก่:

• Benzoyl Peroxide ช่วยลดเชื้อแบคทีเรีย C.acnes (ชื่อเดิม P.acnes) ที่เป็นต้นเหตุของการอักเสบและลดการบวมแดงของตุ่มสิว
• Retinoids (Adapalene, Tretinoin) ช่วยลดการอุดตันและป้องกันสิวใหม่
• Antibiotic ทาเฉพาะที่ เช่น Clindamycin หรือ Erythromycin สำหรับควบคุมเชื้อ
• ฉีดยาสเตียรอยด์เฉพาะจุด กรณีสิวอักเสบขนาดใหญ่หรือเจ็บมาก แพทย์ผิวหนังอาจแนะนำให้ฉีดยาสเตียรอยด์เฉพาะจุด เพื่อลดการอักเสบอย่างรวดเร็วและลดโอกาสเกิดแผลเป็นจากสิว

นอกจากการใช้ยาแล้ว การปรับพฤติกรรมการดูแลผิวหน้า เช่น ล้างหน้าด้วยผลิตภัณฑ์อ่อนโยน หลีกเลี่ยงเครื่องสำอางที่อุดตันผิว และไม่บีบหรือแกะสิวเอง เป็นสิ่งสำคัญที่ช่วยให้ผลการรักษาดีขึ้น

อย่างไรก็ดี หากรักษาเองแล้วยังไม่ดีขึ้นภายใน 1-2 สัปดาห์ หรือมีแนวโน้มจะลุกลาม แนะนำให้เข้ารับการประเมินและรักษาอย่างเป็นระบบที่คลินิกรักษาสิวที่มีโปรแกรมรักษาสิวที่ต้นตอ เพราะจะช่วยให้สามารถควบคุมปัญหาสิวอักเสบได้อย่างปลอดภัย โดยแพทย์จะมีการใช้วิธีเพิ่มเติม เช่น โปรแกรม Acne Lab ตรวจเชื้อสิวเฉพาะบุคคล เป็นการเก็บตัวอย่างสิวไปส่องดูชนิดของเชื้อใต้กล้องจุลทรรศน์ เพื่อดูให้ลึกว่าเป็นสิวประเภทไหน และเป็นสิวจากเชื้ออะไร และวางแผนการรักษาอย่างตรงจุด

รักษาผื่นแพ้และผื่นลมพิษ

สำหรับผู้ที่มีผิวบอบบางและผิวแพ้ง่าย อาจเกิดผื่นแดงหรือตุ่มนูนแดงขึ้นอย่างรวดเร็วจากการสัมผัสกับสารกระตุ้นต่าง ๆ เช่น สารกันเสียในเครื่องสำอาง น้ำหอม โลชั่น หรือแม้แต่ฝุ่นและละอองเกสร ซึ่งอาการที่ตามมาคือ ตุ่มนูนแดง คัน และเจ็บอย่างต่อเนื่อง แนวทางการดูแล ได้แก่

• หลีกเลี่ยงสิ่งกระตุ้น
• ใช้เวชสำอางกลุ่ม Hypoallergenic
• หากมีอาการมาก แพทย์อาจแนะนำยาลดการอักเสบหรือยากลุ่มแก้แพ้

รักษาอาการติดเชื้อ

ในบางกรณี ตุ่มนูนแดงบนใบหน้าอาจเป็นผลมาจากการติดเชื้อที่ผิวหนัง เช่น การติดเชื้อไวรัสที่ทำให้เกิดเริม หรือการติดเชื้อแบคทีเรียจากบาดแผลเล็ก ๆ ที่ไม่ได้รับการดูแลอย่างถูกวิธี หากมีอาการผิดปกติ เช่น ตุ่มเจ็บบวม มีหนอง หรือมีไข้ร่วมด้วย ควรหลีกเลี่ยงการบีบหรือแกะด้วยตนเอง และรีบไปพบแพทย์ที่โรงพยาบาลหรือคลินิกผิวหนัง เพื่อรับการวินิจฉัย รักษาอย่างถูกต้องตั้งแต่ต้น และอาจใช้ยาต้านเชื้อเฉพาะทาง เช่น ยาฆ่าเชื้อไวรัส หรือยาปฏิชีวนะเพื่อช่วยลดความเสี่ยงในการลุกลามและป้องกันการเกิดรอยแผลเป็นในระยะยาว

วิธีดูแลผิวเพื่อป้องกันตุ่มนูนแดงหรือสิวบนใบหน้า

นอกจากวิธีรักษาตุ่มนูนแดงที่มีอาการคัน รวมถึงสิวแล้ว การดูแลผิวอย่างถูกวิธียังสามารถลดโอกาสเกิดสิว ตุ่มนูนแดง หรือจุดแดงบนหน้าได้ในระยะยาวอีกด้วย เช่น

• เลือกผลิตภัณฑ์ดูแลผิวที่อ่อนโยน ปราศจากน้ำหอม แอลกอฮอล์ และสารกันเสีย
• หลีกเลี่ยงการทดลองผลิตภัณฑ์หลายชนิดพร้อมกัน โดยเฉพาะในผู้ที่มีผิวแพ้ง่าย
• ทาครีมกันแดดทุกวัน เพื่อป้องกันการอักเสบจากแสงแดดและรังสี UV
• หลีกเลี่ยงการเกาหรือแกะสิว เพราะอาจทำให้แผลลุกลาม เกิดการติดเชื้อ หรือเป็นแผลเป็นได้
• พักผ่อนให้เพียงพอ ลดความเครียด ซึ่งเป็นปัจจัยกระตุ้นสิว

เมื่อไรที่ควรพบแพทย์ผิวหนัง ?

บางคนอาจคิดว่าสิวที่เกิดขึ้น และตุ่มนูนแดงบนใบหน้า เป็นปัญหาผิวทั่วไปที่สามารถหายได้เอง แต่เพื่อป้องกันไม่ให้ปัญหาเล็กน้อยลุกลามจนกลายเป็นภาวะเรื้อรังหรือเกิดรอยแผลถาวร ควรรีบเข้ารับการตรวจจากแพทย์ผิวหนังหรือคลินิกรักษาสิวที่เชื่อถือได้ทันที โดยเฉพาะเมื่อพบว่าตุ่มนูนแดงมีอาการคันร่วมด้วย และไม่ดีขึ้นภายใน 7 วัน หรือหากเป็นสิวแต่ไม่มีทีท่าว่าจะหายสักที แม้ใช้ยารักษาเบื้องต้นแล้วก็ตาม แถมยังมีขึ้นเพิ่มเติม กรณีนี้ควรได้รับการวินิจฉัยอย่างละเอียดเพิ่มเติม และต้องใช้การประเมินโดยแพทย์ผิวหนัง เพราะอาจจำเป็นต้องใช้ทรีตเมนต์ร่วมในการรักษา

ที่ดอกเตอร์แนทคลินิก มีโปรแกรมรักษาสิวที่ต้นตอ (Acne Resolve) ที่ออกแบบมาเพื่อรักษาสิวที่ต้นตอ และมีการหาสาเหตุของจุดแดงบนหน้าอย่างแม่นยำ โดยเริ่มจากการตรวจเชื้อสิวด้วยโปรแกรม Acne Lab เพื่อดูว่าเป็นสิวจากแบคทีเรีย เชื้อรา ยีสต์ หรือไรขน รวมถึงโปรแกรม Fit Test ที่วิเคราะห์ระดับภูมิแพ้อาหารแฝง ซึ่งมักเป็นตัวกระตุ้นสิวซ้ำซากโดยไม่รู้ตัว

นอกจากนี้ ดอกเตอร์แนทคลินิกยังเป็นผู้ชำนาญการด้านการดูแลสิวที่เป็นตุ่มนูนแดงโดยเฉพาะ ด้วยโปรแกรมรักษาสิวผสาน 2 เทคโนโลยี (Acclear) ได้แก่ เทคโนโลยีเลเซอร์ Long Pulse Diode และคลื่นวิทยุแบบ Monopolar RF เพื่อช่วยลดขนาดต่อมไขมันใต้ผิวหน้า ควบคุมความมันส่วนเกิน และกำจัดเชื้อ C.acnes (ชื่อเดิม P.acnes) ต้นตอหลักของการเกิดสิว โดยไม่ต้องพึ่งยารักษาสิวในระยะยาว เหมาะสำหรับผู้ที่มีปัญหาสิวอุดตันหรือสิวที่ลูบแล้วสะดุดเป็นบริเวณกว้าง

ส่วนสำหรับผู้ที่ประสบปัญหาสิว หรือรอยแผลเป็นจากตุ่มนูนแดงเรื้อรัง นอกจาก ดอกเตอร์แนทคลินิกจะมีโปรแกรมรักษาสิวที่มีประสิทธิภาพแล้ว เรายังเป็นคลินิกรักษาหลุมสิวที่ได้รับความไว้วางใจจากคนไข้จำนวนมาก ด้วยมาตรฐานการดูแลที่ออกแบบโดยดอกเตอร์แนทคลินิก ที่ใส่ใจในทุกขั้นตอน ตั้งแต่การประชุมอบรมทีมพนักงานทุกเช้า การเทรนนิงซ้ำทุกสัปดาห์ และการเชิญวิทยากรผู้เชี่ยวชาญจากภายนอกมาร่วมแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ทุกปี เพื่อให้คุณมั่นใจได้ว่าในการเข้ารับบริการที่นี่ คุณจะได้รับคำแนะนำและการรักษาตามมาตรฐานเดียวกันทุกเคส พร้อมเครื่องมือทันสมัยและวิธีการรักษาที่ออกแบบเฉพาะให้เหมาะกับสภาพผิวแต่ละบุคคล

ติดต่อสอบถามเพิ่มเติม หรือจองคิวปรึกษาดอกเตอร์แนทคลินิก โทร. 097-9749944 หรือ Line : @doctornat เพื่อเริ่มต้นดูแลผิวจากต้นเหตุอย่างปลอดภัย

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับตุ่มนูนแดงหรือสิวบนใบหน้า

ข้อมูลอ้างอิง :

1. 25 Causes of Raised Skin Bumps (with Pictures). สืบค้นเมื่อวันที่ 26 มิถุนายน 2568 จาก https://www.healthline.com/health/raised-skin-bump.